Nhung hươu là vị thuốc quý hiếm nổi tiếng từ xưa đến nay, nhung hươu có thể sử dụng được rất nhiều cách khác nhau, nhưng phổ biến và được nhiều ngườu dùng nhất vẫn là ngâm nhung hươu. Nước ngâm nhung hươu nếu sử dụng đúng cách sẽ có tác dụng tráng dương, bổ thận, tăng cường sức khỏe hiệu quả
Nhung hươu được y học cổ truyền xếp vào một trong bốn thứ “thượng dược”, đó là sâm, nhung, quế, phụ. Nhung được lấy từ sừng non của những con hươu hoặc nai đực, thu hoạch vào đầu mùa xuân.
Nhung hươu rất quý vì có hormon pantocrin, còn gọi nhung tinh, protid, lipid, các muối calci photphat, calci cacbonat, chất keo, các nguyên tố vi lượng, Fe, Mg…
Theo Đông y, nhung có tác dụng sinh tinh, bổ tủy, ích huyết; chữa các chứng hư tổn cơ thể, di tinh, liệt dương, vô sinh, bệnh lậu, giúp khỏe gân xương, tăng tuổi thọ... Từ lâu đời, các thầy thuốc Đông y Trung Quốc và Nhật đã dùng nhung như vị thuốc bổ, giúp cơ thể lâu già, chống co giật, chữa ung bướu, thấp khớp.
Theo Tây y, nhung hươu giúp tăng sức mạnh cơ bắp, sảng khoái tinh thần, vết thương mau lành, ăn ngủ tốt, lợi niệu và tăng nhu động dạ dày - ruột, chuyển hóa tốt protid và glucid...
Ngâm nhung hươu có thể chia làm 2 loại: ngâm nhung hươu khô và ngâm nhung hươu tươi
Cách 1: Ngâm nhung tươi:
- Bước 1: Sau khi có nhung tươi, lau sạch toàn bộ nhung (trừ chỗ cắt) bằng nước ngâm gừng (một phần gừng tươi, giã nát ngâm với 5 phần nước ngâm 35 – 40 độ), để khô, thái nhung và cho vào bình thủy tinh, đổ ngập nước ngâm 35 – 40 độ.
- Bước 2: Ngâm nhung khoảng 3 tháng, chắt ra, lại ngâm tiếp lần 2, lần 3 trong khoảng 3 – 4 tuần. Gộp dịch của 3 lần ngâm lại, đổ thêm nước ngâm 35-40 độ với tỷ lệ 1 phần nhung/8 – 10 phần nước ngâm. Nếu ngâm ít, có thể sử dụng nhung ngay sau lần ngâm thứ nhất, 2 lần sau gộp lại dùng tiếp. Có thể thay nước ngâm bằng mật ong.
Cách 2: Ngâm nhung hươu khô (cách chủ yếu):
- Bước 1: Đem nhung mới cắt, lau bằng nước ngâm gừng, để khô rồi sấy nhung trong tủ sấy, lúc đầu 50 – 600C, sau nâng lên 70 – 800C tới khô hoàn toàn. Khi ngâm cần làm sạch các lông tơ bên ngoài mặt nhung bằng cách nung đỏ một que sắt, lăn đi lăn lại cho cháy hết lông hoặc lấy cồn 900 tẩm vào rồi đốt cho hết lông. Lau sạch bằng nước ngâm gừng, để khô, thái mỏng bằng dao cầu, mỗi phiến dày 2-3mm. Nếu nhung quá cứng có thể đồ cho mềm rồi thái, ngâm với nước ngâm 35-40 độ, với tỷ lệ 100g nhung/ 2,5 – 3 lít nước thành phẩm.
- Bước 2: Ngâm 3 lần: lần 1 ngâm 1 tháng, lần 2- 3 ngâm 3 tuần, lần 3 ngâm 2 tuần. Mỗi lần ngâm khoảng 700-800ml nước ngâm. Gộp dịch chiết của 3 lần lại, thêm cho đủ 2,5-3 lít. Ngày dùng 2-3 lần, mỗi lần 30-50ml, trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ.
Lưu ý: Nhung hươu nai tuy bổ nhưng không phải ai cũng dùng được. Những người không được dùng là:
- Người gầy, trong mình nóng, thiếu máu hay mất máu nhưng nhiệt độ cơ thể cao hơn bình thường.
- Viêm phế quản, khạc đờm vàng, sốt, bệnh truyền nhiễm.
- Không được sử dụng cho phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú